Inleiding
Wie zich ooit heeft afgevraagd of het mogelijk is om thuis echt goede wijn te maken, komt met dit boek op het juiste spoor. Heerlijke Wijn Zelf Maken van Herbert Feldkamp is een praktische gids voor iedereen die het proces van wijnmaken zelf wil ervaren — van eerste poging tot verfijnde batch. Geen hoogdravende theorie, maar een nuchtere, toegankelijke uitleg vol voorbeelden uit de praktijk.
Met 118 pagina’s aan heldere instructies en concrete recepten behandelt Feldkamp het maken van wijn uit allerlei bronnen: fruit, druiven, groenten en bloesems. Of je nu werkt met appels, peren, tomaten of vlierbloesem — dit boek helpt je om er een drinkbaar eindproduct van te maken dat je met vertrouwen kunt serveren.
De toon van het boek is ondersteunend, realistisch en to-the-point. Het enthousiasme van Feldkamp werkt aanstekelijk, maar zonder te vervallen in overdrijving. Je krijgt tips die werken, recepten die kloppen, en uitleg die niet alleen voor beginners begrijpelijk is, maar ook voor meer ervaren hobbyisten nog waarde toevoegt. Voor wie serieus wil beginnen of zijn bestaande kennis wil verdiepen, is dit boek een waardevolle aanvulling.
Over de auteur
Herbert Feldkamp is jarenlang actief geweest als thuiswijnmaker en deelt in dit boek zijn opgedane kennis. Zijn benadering is hands-on en nuchter. Hij wil laten zien dat wijnmaken niet ingewikkeld hoeft te zijn — als je maar weet waar je op moet letten. Zijn stijl is helder, zonder poespas, en juist daardoor toegankelijk voor een breed publiek. Je merkt dat hij plezier heeft in het proces en dat hij begrijpt waar beginners tegenaan lopen.
Over het boek
Heerlijke Wijn Zelf Maken verscheen in 2006 bij uitgeverij ZNU en telt 118 pagina’s. Het ISBN is 9789044712070. De inhoud is overzichtelijk opgebouwd per ingrediëntensoort, met per hoofdstuk praktische uitleg over fermentatie, hygiëne, smaakontwikkeling en botteling. Elk recept is goed te volgen en gebaseerd op gangbare materialen die voor de meeste mensen beschikbaar zijn.
De kracht van dit boek ligt in de eenvoud: geen overcomplicering, maar een duidelijke route van grondstof naar glas. En dat maakt het geschikt voor zowel nieuwsgierige beginners als voor thuismakers die hun aanpak willen verfijnen. Wie het boek bestelt via onderstaande knop, haalt een praktisch naslagwerk in huis dat keer op keer gebruikt kan worden bij nieuwe batches.
Wijn maken uit vruchten
Appelwijn maken
Appelwijn is een van de meest toegankelijke manieren om thuis aan de slag te gaan. Zeker tijdens het oogstseizoen — wanneer appels in overvloed beschikbaar zijn — is dit een logische eerste stap. Je hebt geen dure apparatuur nodig. Wat je wel nodig hebt: vers appelsap, een goede wijn- of bakkersgist, suiker, en een beetje geduld. Dit recept voor appelwijn helpt je stap voor stap.
Het proces is eenvoudig. Pers de appels tot een helder sap. Voeg vervolgens gist en suiker toe. Laat het geheel enkele weken fermenteren. Daarna begint het wachten op de klaring en rijping. Het eindresultaat is een frisse, licht fruitige wijn die verrassend goed combineert met zowel hartige als zoete gerechten.
Perenwijn maken
Ook peren zijn uitermate geschikt om wijn van te maken. Het procedé lijkt sterk op dat van appelwijn: persen, suiker en gist toevoegen, laten fermenteren. De smaak? Iets subtieler, iets zoeter — met een bloemige ondertoon die bij de juiste rijping elegant naar voren komt. Perenwijn doet het goed als aperitief of als begeleider van een kaasplankje. En voor wie iets bijzonders wil schenken tijdens een etentje, is deze wijn een mooie gespreksstarter.
Kersenwijn maken
Kersen geven een diep robijnrode wijn met een volle, sappige smaak. Om die kleur en smaak optimaal te benutten, is het belangrijk om de kersen eerst zorgvuldig te kneuzen of te persen. Daarna volgt de toevoeging van suiker en gist. Laat de vergisting rustig verlopen en gun de wijn daarna voldoende tijd om te rijpen. Kersenwijn past goed bij desserts, maar doet het ook prima op zichzelf tijdens een warme zomeravond. De geur alleen al maakt het de moeite waard.
Pruimenwijn maken
Pruimenwijn is wat steviger van karakter. De dieppaarse kleur en het rijke aroma maken het een uitgesproken wijn, zeker als je werkt met rijpe, zoete pruimen. Na het persen en vergisten laat je de wijn het liefst enkele maanden rijpen. Dan pas ontwikkelt hij zijn volle smaak. Pruimenwijn komt tot z’n recht bij kruidige vleesgerechten, maar kan ook als digestief worden geschonken. De smaak is rond, met een lichte zoetheid en een duidelijke fruitige ondertoon.
Wijn maken uit druiven
Rode druivenwijn maken
Rode druivenwijn is de klassieker onder de zelfgemaakte wijnen. Voor veel mensen is dit hét doel: een volle, robijnrode wijn met een complexe smaak. De kwaliteit begint bij de keuze van de druiven. Rijpe, donkere rassen geven het beste resultaat. Na het kneuzen en persen laat je de schillen mee vergisten — precies dat zorgt voor de diepe kleur en de tanninestructuur die deze wijn z’n karakter geeft.
De vergisting duurt doorgaans iets langer dan bij witte wijn. Daarna volgt de klaring en het rijpingsproces, dat de smaak afrondt. Rode druivenwijn past uitstekend bij stevige gerechten zoals wild, stoofpotten of gegrild vlees, maar is ook geschikt voor wie ’s avonds wil genieten van een glas met diepgang.
Wijn maken uit groenten
Wortelwijn maken
Wortelwijn klinkt misschien ongebruikelijk, maar het resultaat kan verrassend verfijnd zijn. De natuurlijke suikers van wortels lenen zich goed voor fermentatie. Na het raspen en persen van de wortels voeg je suiker en gist toe, net als bij andere fruit- of groentewijnen. De fermentatie verloopt doorgaans soepel, met een heldere, lichtzoete wijn als resultaat.
De kleur neigt naar oranje of goud, afhankelijk van het type wortel en de rijping. Wortelwijn is verfrissend en mild en wordt vaak gedronken als aperitief of op warme dagen. Ook in combinatie met Aziatische gerechten of lichte salades kan deze wijn het goed doen.
Tomatenwijn maken
Tomatenwijn is een van de meer experimentele varianten, maar voor wie durft, biedt het een unieke smaakervaring. De tomaten worden eerst gezeefd en tot sap verwerkt. Daarna volgt fermentatie met toevoeging van suiker en een neutrale gist. Het resultaat is geen zoete fruitwijn, maar eerder iets hartigs, bijna umami-achtig.
Tomatenwijn heeft een subtiele zuurgraad en werkt goed bij lichte maaltijden met mediterrane invloeden. Denk aan gegrilde groenten, pasta’s of gevulde paprika. De smaak is gelaagd, maar vergt wel wat gewenning — en dat is precies wat het interessant maakt.
Bietenwijn maken
Bieten zijn rijk aan natuurlijke suikers en geven een opvallend gekleurde, dieprode wijn. Na het raspen en persen van de bieten voeg je suiker en gist toe en laat je het geheel rustig fermenteren. Het resultaat is een aardse wijn met een lichtzoete ondertoon, die zich goed leent voor rijping.
Bietenwijn is veelzijdiger dan je zou denken. Hij past goed bij kazen met een uitgesproken smaak, maar kan ook als digestief worden geschonken. Sommigen gebruiken hem zelfs als basis voor culinaire sauzen of vinaigrettes. Wie openstaat voor iets anders, vindt in bietenwijn een karaktervolle verrassing.
Wijn maken uit bloesems
Vlierbloesemwijn maken
Vlierbloesemwijn is fris, licht en heeft een herkenbaar florale geur. Het maken begint met het verzamelen van verse vlierbloesems. Die laat je trekken in een mengsel van water en suiker. Daarna voeg je gist toe en laat je de vergisting rustig verlopen. Het resultaat is een wijn met lage alcohol, veel aroma, en een licht sprankelend karakter als je ‘m jong bottelt.
Deze wijn is ideaal voor lente- en zomerdagen. Serveer hem goed gekoeld bij lichte gerechten of gewoon als verfrissend tussendoortje. De smaak zit ergens tussen een witte wijn en een mild aromatische likeur.
Rozenbottelwijn maken
Rozenbottels bevatten veel vitamine C en een uitgesproken aroma dat goed tot zijn recht komt in wijn. De bottels worden eerst ontdaan van pitten en haartjes, daarna verhit of geweekt om het sap vrij te maken. Na toevoeging van gist en suiker ontstaat er tijdens de fermentatie een rijk geurende, amberkleurige wijn.
Rozenbottelwijn is kruidig en zachtzoet. Hij kan warm geserveerd worden als winterdrank, of koel als digestief. Ook in combinatie met donkere chocolade of een pittige blauwaderkaas laat deze wijn zich goed gelden.
Druiven-muntwijn
Deze verrassende combinatie brengt fruitige druiven samen met de frisse toon van munt. Gebruik witte of rode druiven, afhankelijk van de gewenste kleur. Voeg vlak voor de gisting een handvol verse muntblaadjes toe. Na de fermentatie laat je de wijn enkele weken rusten, zodat de munttonen zich subtiel kunnen vermengen. Koel geserveerd is dit een opvallende wijn bij lichte gerechten.
Tips en technieken
Gisting en fermentatie
Fermentatie is het hart van het wijnproces. De suikers in het sap worden omgezet in alcohol door gistcellen. Hoe beter de controle over temperatuur, zuurstof en tijd, hoe stabieler de wijn. Beluchting is in deze fase meestal ongewenst — een waterslot is dan ook onmisbaar.
Het gebruik van gist
De juiste gist bepaalt de smaakrichting van je wijn. Gebruik altijd een gistsoort die geschikt is voor wijn — bijvoorbeeld een Champagne-gist voor droge wijnen of een vruchtenwijn-gist voor zachtere smaken. Vermijd bakkersgist: die vergist minder volledig en kan bijsmaak geven.
Het meten van het suikergehalte
Met een hydrometer kun je het soortelijk gewicht van je most meten. Dit zegt iets over het suikergehalte — en dus over het verwachte alcoholpercentage. Een beginnende wijn heeft vaak een SG van 1.080 tot 1.100. Na afloop hoort dit rond de 0.990 te liggen. Regelmatig meten helpt fouten voorkomen.
Bewaren en serveren
Het bewaren van zelfgemaakte wijn
Zelfgemaakte wijn blijft het langst goed in een donkere, koele ruimte. De ideale temperatuur ligt rond de 12°C. Gebruik flessen met kurk of schroefdop, afhankelijk van je voorkeur en beoogde rijpingstijd. Vermijd trillingen en temperatuurschommelingen om oxidatie tegen te gaan.
Het serveren van zelfgemaakte wijn
Serveer witte en bloesemwijnen gekoeld (8–10°C) en rode wijnen iets onder kamertemperatuur (14–16°C). Gebruik schone, geurloze glazen die toelaten dat de wijn ademt. Laat jonge wijnen even in het glas staan voordat je proeft — dit helpt de aroma’s zich te openen.
Veelgestelde vragen
Hoe lang duurt het maken van wijn?
Dat hangt af van het type wijn. De actieve fermentatie duurt meestal 2 tot 4 weken. Daarna volgt klaring en rijping, wat 1 tot 6 maanden kan duren — afhankelijk van je smaakvoorkeur. Sommige fruitwijnen zijn snel drinkbaar, andere verbeteren met tijd.
Kan ik wijn maken zonder speciale apparatuur?
Ja, veel beginners starten met simpele middelen zoals een emmer, een vergiet, een ballonfles en een waterslot. Hygiëne is wel essentieel. Wie vaker wil wijnmaken, doet er goed aan om te investeren in een hevelslang, hydrometer en eventueel een demi-john.
Bronvermelding
Boeken en websites over wijnmaken
Naast het boek van Feldkamp zijn er veel Engelstalige bronnen beschikbaar, zoals Jack Keller’s blog en het boek “The Art of Fermentation” van Sandor Katz. Ook websites als Zelfwijnmaken.com bieden praktische begeleiding voor Nederlandse thuismakers.
Receptbronnen
De meeste recepten zijn afkomstig uit Feldkamps eigen ervaring, maar gebaseerd op traditionele technieken en beproefde combinaties. Aanpassingen kunnen per batch — afhankelijk van fruitsoort, suikergehalte en omgevingstemperatuur.
Disclosure: Als een Bol.com Associate ontvang ik een kleine commissie bij sommige aankopen.
Veelgestelde vragen
Wat is het verschil tussen vruchtenwijn en druivenwijn?
Druivenwijn is gebaseerd op de natuurlijke balans van suikers, zuren en tannines in druiven. Vruchtenwijnen vereisen meestal aanpassingen met suiker en zuren voor een goed eindresultaat.
Moet ik sulfiet toevoegen aan mijn wijn?
Sulfiet helpt bij het conserveren en voorkomt ongewenste bacteriegroei. Het is niet verplicht, maar wel aanbevolen als je wijn langer wilt bewaren.
Wat is het ideale alcoholpercentage voor zelfgemaakte wijn?
De meeste zelfgemaakte wijnen liggen tussen 10 en 13%. Vruchtenwijnen zijn vaak iets lichter, afhankelijk van het suikergehalte en gisttype.
Wanneer is mijn wijn klaar om te drinken?
Als de wijn helder is, niet meer bruist, en goed smaakt. Jongere wijnen zijn meestal na 6 tot 8 weken drinkbaar, maar langer rijpen geeft vaak een beter resultaat.
Wat kan ik doen als mijn wijn troebel blijft?
Laat de wijn langer rusten of gebruik een klaringsmiddel zoals bentoniet. Ook koeling helpt bij het bezinken van deeltjes.
