Vorstschade vormt een ernstige zorg in gebieden waar temperaturen onder het vriespunt vaker voorkomen. Inheemse en Frans-Amerikaanse hybride wijnstokken zullen over het algemeen een koude winter zonder problemen doorstaan, maar de meeste hoogwaardige druiven voor wijn zijn van de koudgevoelige soort Vitus Vinifera. Dit is jammer voor ons noordelijke wijnbouwers, maar het is geen showstopper.
Keuze van de Wijnstok
Voordat je zelfs maar begint, is het belangrijk om variëteiten te selecteren die een kans hebben om de winter te overleven in jouw klimaat en in staat zijn tot een geschikte rijpheid te komen. Enkele van de succesvollere druiven in koudere gebieden zijn Cabernet Franc, Pinot Noir, Blaufrankisch, Riesling en Gewurztraminer. Deze vinifera wijnstokken worden over het algemeen geënt op Amerikaanse onderstammen voor weerstand tegen Phylloxera en enige controle over de groeikracht van de wijnstok.
Frans-Amerikaanse hybride druiven winnen terrein als hoogwaardige wijndruiven. Populaire keuzes zijn onder andere Marquette, Noiret, Traminette, Vidal Blanc en Seyval Blanc. Deze hebben over het algemeen veel betere koudebestendigheid, ziekteresistentie en kunnen met eigen wortels groeien of geënt worden. Voordat je je beslissing neemt, zorg ervoor dat je wijnen probeert bij lokale wijnhuizen en ontdek wat goed smaakt in jouw regio. Het klimaat zal aanzienlijke invloed hebben op het niveau van haalbare rijpheid en de smaakprofielen.
Als ruwe richtlijn zijn hier schattingen van de koudebestendigheid van verschillende druivensoorten. Een enkele winterse nacht onder deze temperaturen zal waarschijnlijk enige schade veroorzaken. In sommige gevallen zou je de hele wijnstok kunnen verliezen, daarom is het zo belangrijk om technieken voor winterbescherming te gebruiken.
Schattingen van Koudebestendigheid voor Gangbare Druiven:
- Cabernet Franc: -23,3 °C
- Pinot Noir: -20,6 °C
- Blaufrankisch: -20,6 °C
- Merlot: -17,8 °C
- Cabernet Sauvignon: -20,6 °C
- Riesling: -23,3 °C
- Gewurztraminer: -20,6 °C
- Marquette: -26,1 °C
- Noiret: -26,1 °C
- Traminette: -28,9 °C
- Vidal Blanc: -26,1 °C
- Seyval Blanc: -28,9 °C
- Concord: -31,7 °C
Keuze van de Locatie
Als je naast een meer of groot waterlichaam woont dat ’s winters niet bevriest, heb je geluk! Zuidelijk gerichte hellingen aan de noordzijde van meren bieden veel voordelen, waaronder goede blootstelling aan de zon, goede luchtcirculatie en luchtdrainage, voldoende waterafvoer en bescherming tegen extreme kou. Het meer fungeert als een grote warmtebuffer en verwarmt de koude nachten in de winter. Als extra voordeel zal het koude water de warme dagen in de lente koelen, wat het risico op bloei vóór het einde van het vorstrisico vermindert.
Als je niet bij een meer woont, is waterafvoer en blootstelling aan zonlicht op het zuiden of westen de hoogste prioriteit. Als wijnstokken te natte voeten hebben, kunnen ze vatbaarder zijn voor vorstschade en te veel groeikracht vertonen. Ze kunnen ook grote druiven produceren, met een slechte verhouding tussen schil en sap, wat met name voor rode wijnen een zorg is.
Bij het planten op heuvels moet je onthouden dat koude lucht de hellingen afglijdt en zich in het dal vestigt. Probeer je locatie minstens 1/4 tot 1/3 van de heuvel op te kiezen. Dit zorgt voor goede luchtstroom om meeldauw en botrytis te ontmoedigen en geeft een paar graden temperatuurstijging om de rijping en winterbescherming te helpen.
Vertragen van de Wijnstokken
Het is belangrijk dat de groei van de wijnstok natuurlijk vertraagt naarmate de winter nadert. Dit stelt de wijnstokken in staat om broodnodige koolhydraten op te slaan en het groene hout te verharden tot met schors bedekt hout.
Om de wijnstokken aan te moedigen om te vertragen, moet je geen meststoffen of compost meer toedienen na het midden van het seizoen (~juli). Irrigatie moet ook worden stopgezet, tenzij het vegetatieve groei vertoont die duidelijk tekenen van stress en verwelking vertoont (dit komt zelden voor in koele regio’s).
Een dekvrucht kan worden geteeld om te concurreren met de wijnstokken voor voedingsstoffen. Goede dekvrucht opties zijn onder andere wilde bloemen, onkruid, grassen of klaver. Afhankelijk van de groeikracht van de locatie en de variëteiten kan de dekvrucht tot halverwege het seizoen worden gesnoeid, gewied of gefreesd en daarna worden laten groeien. Afhankelijk van de dekvrucht wil je misschien snoeien voordat deze zaad zet.
Heuvels Maken en Begraven
Nu je al het andere goed hebt gedaan, is het tijd om wat actieve winterbescherming toe te passen. Een relatief eenvoudige strategie is om de wijnstokken op te hogen. Het opkuilen beschermt al het werk dat is gestoken in het vestigen van een gezond wortelstelsel in geval van extreme winterse schade.
Opkuilen betekent dat je de wijnstok in een hoop aarde begraaft tot enkele centimeters boven de entplaats. In geval van totaal verlies van de wijnstok, zou het gedeelte van de wijnstok tot aan de bovenkant van de hoop moeten overleven. In het voorjaar, wanneer de heuvel wordt verwijderd en de dode wijnstam wordt weggegooid, zullen één of meer nieuwe stammen moeten opkomen en snel teruggroeien naar het hekwerk.
Dit zal een verlies van fruit veroorzaken voor het jaar na de schade, maar zal de wijngaard redden in geval van een eens-in-de-tien-jaar koudegolf. Het opkuilen kan met de hand worden gedaan met een druivenhak of met een aangeploegde ploeg op een tractor.
De heuvels moeten in het vroege voorjaar worden verwijderd, waarbij de entplaats één tot twee centimeter boven de grond blijft, zoals gebruikelijk. Als er ernstige schade of kroongal wordt waargenomen, moet een nieuwe stam (of twee) worden gekweekt uit het gezonde weefsel onder de heuvel.
Wijnstokken Opkuilen ter Bescherming Tegen Vorstschade
Een meer extreme maar zeer effectieve optie is om de hele wijnstok elk jaar te begraven. Dit is gemakkelijker wanneer de wijnstokken jong en buigzaam zijn. Naarmate stammen ouder en dikker worden, kunnen nieuwe stammen vanaf de basis worden gekweekt en worden vervangen.
Om de wijnstokken te begraven, graaf je een greppel, leg je de wijnstokken erin en bedek je ze met aarde. Zorg ervoor dat je de locatie van elke wijnstok markeert met een paal om het uitgraven gemakkelijker te maken.
Als je ergens woont waar betrouwbaar en diep sneeuw ligt, kunnen de wijnstokken worden losgemaakt en onder de sneeuw worden begraven ter bescherming.
Opkuilen of begraven moet worden uitgevoerd nadat de herfstvorst de wijnstok in rust heeft gebracht en de bladeren grotendeels zijn afgevallen.
Reserveonderdelen
Deze techniek is gangbaar in de Finger Lakes van New York. Vaak worden twee of meer stammen tegelijkertijd behouden. Als een stam schade oploopt, kan deze worden verwijderd en vervangen door een nieuwe, jongere stam.
Andere Overwegingen
Naast vorstschade kan er ook schade optreden aan vroeg opengaande knoppen en jonge scheuten als er na de groei een vorst optreedt. Enkele acties om de groei in het voorjaar te vertragen zijn laat snoeien en het verwijderen van groeibuisjes in de herfst. Laat snoeien helpt om de knopzwelling uit te stellen en moet in de late winter worden uitgevoerd in plaats van in de herfst in koelere gebieden.
Groeibuisjes kunnen de wijnstok opwarmen op een zonnige dag, waardoor het risico op groei vóór de laatste vorst toeneemt. Om deze reden moeten groeibuisjes vóór de winter worden verwijderd.
Samenvatting
Met moderne technieken is het realistischer dan ooit om temperatuur gevoelige druiven in koelere gebieden te telen. De meeste technieken vergen veel arbeid en garanderen geen succes, dus overweeg om enkele koudebestendige hybriden te telen om je pijn te verzachten als er schadelijke winterse temperaturen optreden. Als je van plan bent een nieuwe wijngaard aan te leggen, zorg er dan voor dat je Part 1 en Part 2 van ‘Een Achtertuin Wijngaard Beginnen’ bekijkt.
Geraadpleegde bronnen:
