Het meest geschikte moment om het restsuikergehalte van zelfgemaakte rode wijn te meten is aan het einde van de primaire gisting, maar vóór het bottelen. Meestal is dat één tot twee weken na de start van de fermentatie, afhankelijk van temperatuur, gebruikte gist en samenstelling van het most. De daaropvolgende klarings- en rijpingsfase kan weken tot maanden duren.
Tijdens de primaire fermentatie worden suikers omgezet in alcohol en koolstofdioxide. Deze fase verloopt meestal snel, maar het is belangrijk om pas te meten als de activiteit zichtbaar is afgenomen. Zo krijg je een beter beeld van het daadwerkelijke restsuikergehalte en voorkom je gisting op de fles.
Voor de meting gebruik je bij voorkeur een hydrometer om de final gravity (FG) te bepalen. Deze geeft een indicatie van het resterende suikergehalte en of de wijn als ‘droog’ kan worden beschouwd. Idealiter ligt de SG-waarde onder de 0.995 voor een volledig uitgegiste wijn.
Een refractometer is minder betrouwbaar na de gisting door de invloed van alcohol op de lichtbreking. Alleen met aangepaste correctieformules of online calculators kun je dan nog bruikbare waarden verkrijgen. Voor wie zekerheid zoekt onder de 2 gram suiker per liter, zijn specifieke RS-testkits zoals Clinitest of enzymatische testen nauwkeuriger.
Meet bij voorkeur meerdere dagen na elkaar om te controleren of de SG stabiel blijft. Dit geeft aan of de gisting echt is afgerond. Restsuiker meten vóór het bottelen is essentieel: te veel restsuiker kan gisting in de fles veroorzaken, met drukopbouw of zelfs exploderende flessen tot gevolg.
Is het suikergehalte nog te hoog? Dan kun je de fermentatie opnieuw starten met actieve gist, of — als je bewust zoet wilt bottelen — de wijn eerst stabiliseren met sorbaat. Houd hierbij ook rekening met factoren als temperatuur, zuurgraad en hygiëne. Slechte ontsmetting is een van de meest voorkomende oorzaken van mislukte wijnen.
Happy Winemaking!
Met dank aan mathy_rizal
Veelgestelde vragen
Wanneer meet je het restsuikergehalte van rode wijn?
Het ideale moment om het restsuikergehalte te meten is aan het einde van de primaire fermentatie, maar vóór het bottelen. Zo kun je beoordelen of de wijn volledig is uitgegist en stabiel is.
Hoe meet je restsuiker bij zelfgemaakte wijn?
Je kunt het restsuikergehalte meten met een hydrometer (via final gravity), of met een speciale RS-testkit zoals Clinitest. Een refractometer is minder betrouwbaar na fermentatie, tenzij je met correctie werkt.
Wat betekent een SG onder 0.995?
Een specifieke zwaartekracht (SG) onder 0.995 wijst meestal op een volledig droge wijn. Als deze waarde stabiel blijft over meerdere dagen, is de fermentatie waarschijnlijk voltooid.
Wat doe je als er nog restsuiker in de wijn zit?
Je kunt de fermentatie herstarten met verse gist, of — als je een zoete wijn wilt — stabiliseren met kaliumsorbaat om hergisting op fles te voorkomen.
Waarom is het gevaarlijk om te bottelen met restsuiker?
Onvoldoende uitgegiste wijn kan in de fles verder gisten. Dat veroorzaakt drukopbouw, wat kan leiden tot lekkende kurken of zelfs exploderende flessen.
