Voor wie serieus wil beginnen met zelf wijn maken, is het *Groot Zelf Wijnmaakboek* van J.L.M. van Schaik een solide vertrekpunt. Deze ervaren docent en liefhebber van ambachtelijke dranken brengt decennialange kennis samen in een overzichtelijke, praktijkgerichte gids.
Het boek telt 124 pagina’s vol bruikbare uitleg, recepten en adressen — bedoeld voor zowel de nieuwsgierige beginner als de gevorderde maker die zijn techniek wil verfijnen. Verwacht geen hoogdravende theorie, maar duidelijke stappen en haalbare toepassingen. De paperback-editie is verkrijgbaar voor €34,95.
Wat houdt zelf wijn maken in?
Wijn maken is een proces waarbij fruit — meestal druiven — wordt omgezet in een alcoholische drank. Door het combineren van basisingrediënten, het aansturen van de fermentatie en het rijpen van de wijn, ontstaat een eindproduct dat je volledig naar eigen smaak kunt beïnvloeden. Voor veel mensen is het een creatieve uitlaatklep. Voor sommigen zelfs een levenslange passie.
Waarom mensen beginnen met wijn maken
- Beleving en verbinding: Samen met anderen werken aan iets tastbaars geeft voldoening.
- Volledige controle: Je kiest zelf de druivensoort, de gisting, het rijpingsproces — en dus ook de uiteindelijke smaak.
- Lagere kosten: Na een kleine startinvestering maak je zelf flessen wijn die kwalitatief niet onderdoen voor veel winkelwijnen.
- Bewuste keuzes: Zelfgemaakte wijn betekent ook kiezen voor biologisch fruit, minder toevoegingen en een kleinere ecologische voetafdruk.
Bekijk ook: Heerlijke Wijn Zelf Maken
Wat heb je nodig om te beginnen?
Basisapparatuur
Wie serieus aan de slag wil, heeft een paar onmisbare hulpmiddelen nodig. Denk aan een gistingsfles met waterslot, een hevelslang om over te gieten zonder zuurstof, een maatglas, hydrometer en thermometer. Deze tools helpen je om fermentatie en temperatuur zorgvuldig te monitoren — iets waar veel beginners mee worstelen.
De juiste ingrediënten
Fruit staat centraal — bij voorkeur vers en rijp. Meestal zijn dat druiven, maar ook appels, peren of bessen kunnen prima werken. Gist zet de suikers om in alcohol en zorgt voor de typische geur en smaak. Suiker dient als brandstof voor dit proces. Extra hulpmiddelen zoals zuurcorrectiepoeder of pecto-enzymen kunnen helpen om balans en helderheid in je wijn te brengen.
Handige aanvullingen
Een fruitpers komt van pas bij grotere hoeveelheden. Kurken, flessen, een rek voor opslag en eventueel een kurkapparaat maken het plaatje compleet. Wie de diepte in wil, investeert in een wijnvat of een digitale wijnthermometer. Zo houd je controle over het proces van begin tot eind.
De kern van wijn maken
Fermentatie: waar het allemaal begint
Fermentatie is de motor van elke wijn. Gistcellen worden toegevoegd aan het vruchtensap en zetten aanwezige suikers om in alcohol en koolstofdioxide. Dit proces verloopt geleidelijk — meestal over enkele weken — en vraagt om aandacht voor temperatuur en suikergehalte. Kleine afwijkingen kunnen grote invloed hebben op het eindresultaat.
Gisting gevolgd door rust
Wanneer de actieve fermentatie is afgerond, komt de wijn in een nieuwe fase: rijping. De wijn wordt overgeheveld naar een schoon vat waar hij verder tot rust komt. In deze periode ontwikkelt hij zijn aroma’s en structuur. De oxidatie is minimaal maar functioneel: het verzacht tannines en brengt balans. Hoe lang dit duurt, hangt sterk af van het type wijn en je persoonlijke voorkeur.
Wat bepaalt een geslaagd resultaat?
- Fruitkwaliteit: Alleen rijp en gezond fruit levert een degelijke basis.
- Gist en suiker: Dosering en soort hebben invloed op smaakprofiel en alcoholgehalte.
- Temperatuurbeheersing: Essentieel voor de stabiliteit van gisting en rijping.
- Tijd: Een goede wijn dwing je niet af — je begeleidt hem. En dat kost geduld.
Drie manieren van wijn bereiden
Witte wijn: helder en fris
Witte wijn ontstaat door witte druiven te persen en het sap direct te scheiden van de schillen. Dit heldere sap wordt vervolgens gekoeld en gefermenteerd met toegevoegde gist. Zodra het fermentatieproces is afgerond, wordt de wijn gefilterd en geklaard. De rijping vindt meestal plaats in roestvrijstalen tanks, om de frisse tonen te behouden.
Rode wijn: kracht uit de schil
Bij rode wijn blijven de druivenschillen tijdens de fermentatie in contact met het sap. Dit geeft niet alleen kleur, maar ook tannines en extra aroma’s. Na deze fase worden de schillen verwijderd door het sap te persen, waarna de wijn in vaten verder rijpt — soms maandenlang — om zijn structuur te verdiepen.
Rosé: subtiel en in balans
Rosé wordt gemaakt van rode druiven, maar met een korte schil-inweking. Daardoor neemt het sap een lichte kleur aan, zonder de intensiteit van een rode wijn. Het verdere proces lijkt op dat van witte wijn. Timing is hier alles: een paar uur verschil in inweking kan al een andere stijl opleveren.
Recepten voor zelfgemaakte wijn
Witte wijn: basisrecepten
- Sauvignon Blanc: Begin met goed rijpe Sauvignon Blanc-druiven. Pers direct na de oogst, koel het sap en volg het standaard witte wijnproces met gecontroleerde vergisting en rijping in RVS-tank.
- Chardonnay: Kies voor rijpe, gezonde trossen. Voor een ronde, boterige smaak kun je werken met een iets hogere vergistingstemperatuur en overwegen om malolactische fermentatie toe te passen.
Rode wijn: karaktervolle keuzes
- Merlot: Gebruik Merlot-druiven met voldoende suiker en rijpheid. Laat het sap weken met de schillen, vergist gecontroleerd en rijp op glas of hout, afhankelijk van je voorkeur voor structuur en diepte.
- Cabernet Sauvignon: Deze druif vraagt iets meer geduld. Experimenteer met langere schilinweking, hogere vergistingstemperaturen en eventueel houtopvoeding voor extra kracht en tannineontwikkeling.
Rosé: balans tussen frisheid en aroma
- Zomerse Rosé: Gebruik bijvoorbeeld Pinot Noir of Grenache. Houd de schilcontacttijd kort (enkele uren), pers voorzichtig en laat het sap koel vergisten.
- Rosé in Provence-stijl: Kies donkerdere druiven zoals Syrah of Cinsault. Blenden kan hier waarde toevoegen. Vergist koel en voorkom oxidatie voor een lichte, elegante stijl.
Wijn beoordelen en bewaren
Wijn leren proeven
Een goede proever herkent kleur, helderheid en geur — maar let vooral op wat er in de mond gebeurt. Neem kleine slokjes, laat de wijn even rusten op de tong, en let op de balans tussen zuurgraad, tannine, zoetheid en afdronk. Na verloop van tijd ontwikkel je hier je eigen voorkeuren in.
Wijn goed bewaren
Stabiele omstandigheden zijn bepalend. Een temperatuur tussen de 10 en 15°C, weinig licht en geen trillingen vormen de ideale omgeving. Door flessen horizontaal te leggen blijft de kurk vochtig en voorkom je uitdroging. Vermijd ruimtes met geurige stoffen zoals verf of oplosmiddelen — wijn neemt die geuren op.
Technieken voor gevorderden
Extra verdieping in het proces
Wie al wat ervaring heeft, kan zich verdiepen in technieken zoals koude vergisting (voor subtielere aroma’s), malolactische omzetting (voor een zachtere zurenstructuur) en het mengen van verschillende druivenrassen. Ook het gebruik van eikenhouten chips of vaten biedt nieuwe mogelijkheden voor smaakontwikkeling.
Keuze van het druivenras
Elke druivensoort brengt zijn eigen profiel mee. Denk aan zuren, tannines, fruitigheid of bloemige tonen. Als je begrijpt wat een ras bijdraagt, kun je doelgericht kiezen of combineren. Zo krijg je invloed op het uiteindelijke karakter van je wijn — van fris en licht tot diep en krachtig.
Leveranciers van materiaal en ingrediënten
Clubs en kennisgroepen
Slotwoord
Wie zelf wijn maakt, stapt in een ambacht dat draait om precisie, gevoel en geduld. Dit boek biedt geen garanties — wel richting, kennis en motivatie om zelf te leren, te proeven en te blijven verbeteren. Of je nu net begint of al wat flessen op je naam hebt staan: het proces zelf blijft de grootste beloning.
Wil je verder lezen of andere invalshoeken verkennen? Dan zijn er ook andere boeken die je kunnen inspireren in je ontwikkeling als thuiswijnmaker.
Bekijk meer boeken over wijn maken
Transparantie: Sommige links zijn partnerlinks. Bij een aankoop ontvang ik mogelijk een kleine commissie, zonder extra kosten voor jou.
Veelgestelde vragen over het Groot Zelf Wijnmaakboek
Wat maakt dit boek geschikt voor beginners?
De opbouw is duidelijk en stapsgewijs. Elke fase van het wijn maken wordt uitgelegd met praktische tips, zonder overbodig jargon.
Is het boek ook interessant voor ervaren wijnmakers?
Ja. Er is aandacht voor geavanceerde technieken zoals malolactische fermentatie, druivenrassen mengen en temperatuurbeheersing. Ideaal voor wie verder wil dan de basis.
Worden er recepten meegegeven?
Het boek bevat diverse voorbeelden voor witte, rode en roséwijnen, inclusief aanwijzingen voor druivenkeuze en vergisting.
Waar kan ik de benodigde materialen kopen?
In het boek staan ook adressen van leveranciers. Bekende webwinkels zijn onder andere Wijnmaken.com en De Wijnmakershop.
Wat kost het boek?
De paperback kost ongeveer €34,95. De exacte prijs kan variëren per webshop of aanbieding.
Staat er ook informatie in over andere dranken?
De focus ligt op wijn maken, maar de auteur heeft ook ervaring met bierbrouwen en likeur stoken — wat hier en daar kort wordt aangestipt.
Heb je voorkennis nodig om met het boek aan de slag te gaan?
Nee. Ook als je nog nooit wijn hebt gemaakt, kun je met de uitleg uit dit boek direct beginnen.
![De kunst van malolactische gisting: wanneer en waarom je wijn zachter wordt (uitgebreide uitleg]](https://zelfwijnmaken.com/wp-content/uploads/2025/09/GoodFeeling.nl-xxx-2-150x150.webp)
