Hoe maak ik zelf alcoholvrije wijn thuis met sous-vide en vacuümdestillatie 🍇🍷

Alcoholvrije wijn maken is een precies en zorgvuldig proces dat begint bij een gewone batch wijn. Daarna volgt de stap waarbij de alcohol wordt verwijderd — en daar zit meteen de grootste uitdaging.

Deze handleiding neemt je mee door de werkwijze die haalbaar is voor thuistoepassing. Denk aan hoeveelheden tussen de 4 en 10 liter. De nadruk ligt op technieken die de smaak zoveel mogelijk behouden, met oog voor balans in aroma, zuren en structuur.

Houd er rekening mee dat alcoholvrije wijn (minder dan 0,5% alcohol) niet exact hetzelfde smaakt als alcoholhoudende wijn, maar met zorgvuldige correcties kun je een smakelijk alternatief produceren. Veiligheid voorop: werk hygiënisch om besmetting te voorkomen en meet regelmatig en nauwkeurig om consistentie in smaak te bereiken.

Uitgangspunten voor Zelfgemaakte Alcoholvrije Wijn (4–10 Liter)

1. Keuze van het basismateriaal (druif of sap)

De basis van je alcoholvrije wijn is cruciaal voor de uiteindelijke smaak en kwaliteit. Begin altijd met hoogwaardige ingrediënten om teleurstellingen te voorkomen. Hier zijn de opties in detail:

• Vers druivensap van wijndruiven: Kies rassen zoals Merlot, Cabernet Sauvignon voor rood, of Sauvignon Blanc voor wit. Deze druiven zijn speciaal gekweekt voor wijnproductie en bieden complexe aroma’s. Pers de druiven zelf of koop vers sap bij een lokale wijnboer of speciaalzaak. Zorg ervoor dat het sap vrij is van conserveringsmiddelen die de gisting kunnen remmen.
• Concentraat: Gebruik wijnconcentraat uit een thuisbrouwkit. Dit is geconcentreerd druivensap dat je verdunt met water. Voordeel: het is consistent en gemakkelijk verkrijgbaar. Nadeel: minder vers dan echt sap, dus kies voor kwaliteitsmerken.
• Most (ongegist druivensap): Dit is de ideale keuze voor beginners. Koop most van een betrouwbare leverancier, zoals een wijnmakerij of online shop gespecialiseerd in thuiswijnmaken. Most is al geperst en klaar voor gisting, met natuurlijke suikers en zuren intact.

Voor verschillende wijnsoorten:

• Rode wijn: Schilcontact is essentieel voor kleur en tannines. Macereer de schillen in het sap voor 5-10 dagen tijdens de gisting.
• Witte wijn: Directe persing zonder schilcontact om een heldere, lichte kleur te behouden.
• Rosé: Kort schilcontact (2-12 uur) met rode druiven om een roze tint te krijgen.

Tips: Test de pH van je sap (ideaal 3.2-3.6) en suikergehalte met een hydrometer. Pas aan indien nodig voor een goede start.

2. Schatting van het gewenste alcoholpercentage vóór de-alcoholisatie

Alcoholvrije wijn maak je door eerst een alcoholhoudende wijn te produceren en dan de alcohol te verwijderen. Richt je op een initieel alcoholgehalte van 5-11% om voldoende body te hebben voordat je de-alcoholiseert.

1. Start SG (soortelijk gewicht) meten: Gebruik een hydrometer om het SG te bepalen. Een start SG van 1.040-1.080 leidt tot 5-11% alcohol na volledige gisting.
2. Gistkeuze: Selecteer wijn- of bakkersgist met een bekend alcoholtolerantie. Bijvoorbeeld, EC-1118 gist voor een betrouwbare, volledige gisting zonder restsuikers.
3. Controle: Bereken potentieel alcohol met de formule: Potentieel alcohol % = (Start SG – Eind SG) * 133. Houd rekening met temperatuur en voedingsstoffen voor een soepele gisting.

Waarschuwing: Te hoog alcohol (boven 11%) maakt de-alcoholisatie lastiger en kan aroma’s verliezen. Houd het laag voor betere resultaten.

3. Gisting en vinificatie (standaardproces)

Dit is het hart van het wijnmaken. Volg een hygiënisch proces om een stabiele basiswijn te creëren.

• Gistingskuip met waterslot: Gebruik een food-grade plastic of glazen vat van 5-15 liter. Het waterslot voorkomt oxidatie en laat CO2 ontsnappen.
• Toevoegingen: Voeg gistvoedingszout (zoals DAP) toe voor gezonde gistactiviteit. Corrigeer zuur met citroenzuur of wijnsteenzuur als de pH te hoog is.
• Temperatuurcontrole: Houd wit en rosé op 18-22°C voor frisse aroma’s; rood op 22-28°C voor extractie van tannines. Gebruik een thermometer en verwarmingsmat indien nodig.
• Volledige gisting: Laat gisten tot SG stabiel is rond 0.990-1.000. Meet restsuiker met een refractometer; ideaal <2 g/L voor droogheid.

Duurtijd: 7-14 dagen primair, gevolgd door secundaire gisting van 2-4 weken voor klaring.

4. Alcoholverwijdering (de-alcoholisatie)

Dit is de sleutelstap voor alcoholvrij. Thuis zijn hitte-gebaseerde methoden het meest haalbaar, maar wees voorzichtig om smaken te behouden.

Werkbare methoden:

• Zachte verwarming (40-70°C): Verwarm de wijn langzaam in een brede pan. Roer regelmatig en houd temperatuur onder 70°C om kookpunt van alcohol (78°C) te benutten zonder aroma’s te verliezen. Duur: 30-60 minuten, tot alcoholgehalte <0.5% (meet met een alcoholmeter).
• Vacuümverdamper of sous-vide setup: Geavanceerd: Gebruik een vacuümpomp om bij lagere temperaturen (30-50°C) alcohol te verdampen. Dit behoudt meer vluchtige aroma’s. Voor sous-vide: Plaats in een zak en verwarm in waterbad.

Na de-alcoholisatie: Meet SG om restsuiker te schatten. Voeg aroma’s toe zoals vers sap of eikenchips om verloren smaken te compenseren. Verlies: 10-20% volume door verdamping.

• Sous-vide stick + glazen kom + tijd

• Onder een afzuigkap, met open oppervlak en constante temp. van 65–70 °C

• Open systeem → aroma’s ontsnappen wél, maar alcohol verdampt redelijk gecontroleerd

Suboptimaal voor serieuze wijnkwaliteit.

5. Correctie van smaakbalans

Alcoholvrije wijn kan vlak of zuur smaken door het ontbreken van alcohol’s zoetheid en body. Corrigeer dit zorgvuldig.

Proef altijd in kleine batches en laat rusten voor integratie.

6. Stabilisatie en botteling

Maak je wijn helder en houdbaar voor opslag.

• Klaren: Koudstabilisatie (koel tot 0-5°C voor 1-2 weken) of bentoniet (fijn poeder dat troebelheid bindt).
• Conservatie: Voeg sorbinezuur (tegen hergisting) of sulfiet (tegen oxidatie) toe, maar minimaliseer voor ‘natuurlijke’ wijn.
• Filteren: Gebruik een wijnfilter voor helderheid; koffiefilters werken voor kleine volumes.
• Bottelen: Steriliseer flessen met kokend water. Gebruik kurken of schroefdoppen. Bewaar koel (<15°C) en consumeer binnen 3-6 maanden.

7. Verhoudingen en volumes

Plan voor verlies tijdens het proces.

Reken extra voor proeven en correcties.

Aanvullende Tips per Wijnsoort

Rode Wijn

• Schilcontact: Minimaal 5 dagen voor kleur en tannines. Gebruik rassen als Cabernet Sauvignon of Syrah voor structuur.
• Tannines toevoegen: Meng met tanninerijke druiven of voeg eikenchips toe tijdens secundaire gisting voor diepte.
• Zoetstof: Vaak extra nodig post-de-alcoholisatie om body te simuleren. Begin met 10-20 g/L fructose.
• Tips: Laat rijpen voor 1-2 maanden voor betere integratie.

Witte Wijn

• Gisting: Bij lage temperatuur (18-20°C) om frisheid te behouden, ideaal voor Sauvignon Blanc.
• Aroma’s: Focus op citrus en fruit; minder correcties nodig na alcoholverwijdering.
• Tips: Voorkom oxidatie door minimale luchtblootstelling; gebruik ascorbinezuur als antioxidant.

Rosé

• Schilcontact: Kort (2-12 uur) met rode druiven voor subtiele kleur.
• Balans: Gevoelig voor zuur/zoet; proef regelmatig na de-alcoholisatie.
• Aroma-correcties: Voeg florale of fruitige extracten toe, zoals aardbei of hibiscus, voor levendigheid.
• Tips: Koel serveren voor optimale frisheid.

🛒 Boodschappenlijstje voor thuisdealcoholisatie van wijn (vacuümdistillatie)

Deze lijst is bedoeld voor wijnmakers die alcohol uit hun eigen wijn willen verwijderen met minimale smaakverliezen. Alle onderdelen zijn compatibel met een 3.3 borosilicaat destillatieset (zoals van VEVOR).

1. Laboratoriumdestillatieset (basis)

• Product: VEVOR 3.3 borosilicaat destillatieset (24/40 standaard)

• Inhoud: 500 ml–1000 ml kolven, Liebig-condensor, thermometer, adapters

• Geschikt voor: batches van ±500–1000 ml

• Prijsindicatie: €60–€120

• Verkrijgbaar bij: Vevor.nl of Amazon.nl

2. Vacuümpomp (belangrijk voor aroma-behoud)

• Optie A: Waterstraalpomp (geschikt voor kort gebruik)

• Optie B: Membraan vacuümpomp (duurzaam, stiller, geen water nodig)

• Prijsindicatie: €40–€200

• Verkrijgbaar bij: Labstuff.nl, Brouwmarkt.nl

3. Verwarmingsmantel of laboratoriumplaat

• Doel: gecontroleerde opwarming van de kookkolf (35–65 °C)

• Optie A: Elektrische mantel met temperatuurregelaar

• Optie B: Magnetische roerder met warmhoudplaat

• Prijsindicatie: €60–€150

• Verkrijgbaar bij: Conrad.nl, Amazon.nl, Vevor.nl

4. Circulatiekoeler of dompelpomp

• Doel: koelwater door condensor laten circuleren

• Optie: Aquariumcirculatiepomp + slang + bak met ijswater

• Prijsindicatie: €15–€50

• Verkrijgbaar bij: Hornbach, AquastoreXL, Bol.com

5. Overige benodigdheden

• Siliconenslangen (voor waterin/out)

• Alcoholmeter of refractometer

• Desinfectiemiddel (zoals StarSan)

• Reservekolven van 1–2 liter (voor grotere batches)

• Stabiele tafel met werkruimte

Bestellen bij Bol.com

Lees ook: Review van deze Laboratorium Destillatieset

---

🧪 Stappenplan: Zelf alcohol uit wijn verwijderen via vacuümdistillatie

Dit proces is geschikt voor witte, rosé en rode wijn (afzonderlijk behandelen). Werk altijd schoon, rustig en geduldig.

🍇 Stap 1 – Wijn voorbereiden

• Zorg dat de wijn volledig uitgegist is (SG stabiel onder 1.000)

• Filter grof bezinksel eruit met een doek of wijnfilter

• Breng op kamertemperatuur (~20 °C)

🍇 Stap 2 – Destillatieopstelling klaarzetten

• Sluit de kookkolf, thermometer, condensor en opvangkolf correct aan

• Vul de condensor met koelwater (via aquariumpomp)

• Zet de vacuümpomp klaar en controleer alle verbindingen

• Plaats de verwarmingsmantel onder de kookkolf

🍇 Stap 3 – Vacuüm aanzetten en verwarmen

• Start eerst de koelwatercirculatie

• Schakel vacuümpomp in om druk te verlagen (doel: alcoholkookpunt 35–50 °C)

• Verwarm zachtjes tot dampvorming zichtbaar wordt (thermometer rond 40–60 °C)

• Alcohol verdampt en condenseert in de opvangkolf

🍇 Stap 4 – Proces beëindigen

• Stop verwarming zodra de dampstroom afneemt

• Zet vacuüm uit en laat voorzichtig lucht binnen

• Koel alles af voor je ontkoppelt

🍇 Stap 5 – Correctie en botteling

• Proef de dealcoholiseerde wijn

• Voeg indien nodig sap of extract toe voor smaakherstel

• Filter opnieuw indien troebel

• Voeg sulfiet toe (optioneel) en bottel steriel

---

💡 Tips

• Werk met witte of rosé wijn om te starten — minder gevoelig voor structuurverlies.

• Test vooraf een kleine batch van 500 ml voordat je je hele wijnvoorraad behandelt.

• Alcoholvrij = < 0.5%. Meet SG na afloop en controleer met refractometer of hydrometer.

Conclusie:

Voor de thuiswijnmaker die alcohol uit wijn wil verwijderen zonder de hele karakterstructuur te verliezen, is er geen kant-en-klare pan of apparaat dat alles oplost. Maar met een beetje handigheid kom je een heel eind.

De meest haalbare methode voor thuisgebruik is een combinatie van gecontroleerde verwarming en drukverlaging. Dat kan via twee benaderingen:

• Sous-vide methode: geschikt voor beginners, relatief veilig en betaalbaar. Verwarm de wijn langzaam tot 65 °C in een brede glazen schaal, zonder deksel, met eventueel een vacuümpomp aangesloten. Houd het proces onder controle en werk in kleine batches.
• Laboratorium-vacuümopstelling: ideaal voor wie nauwkeurig wil werken. Met een borosilicaat destillatieset, een vacuümpomp en verwarmingsmantel kun je wijn behandelen bij 30–50 °C. Dat verlaagt de kans op aroma-verlies aanzienlijk. Je werkt wel in kleinere volumes per keer (±1 liter).

Een standaard ‘vacuumkookpan’ of keukendrukpan is helaas niet geschikt voor het effectief verwijderen van alcohol zonder kwaliteitsverlies. De temperatuur wordt te hoog en je verliest de vluchtige aroma’s die wijn juist lekker en complex maken.

Wil je thuis echt serieuze stappen zetten in alcoholvrije wijn? Begin dan met een sous-vide setup, test op kleine schaal en upgrade eventueel naar een vacuüm-labopstelling als je de smaak te pakken hebt.

Met deze gids kun je experimenteren en je eigen alcoholvrije wijn perfectioneren. Begin klein en noteer je aanpassingen voor toekomstige batches. Veel succes!

Veelgestelde vragen

Kun je thuis echt volledig alcoholvrije wijn maken?

Ja, dat kan. Door nauwkeurig te werken en methodes zoals vacuümdistillatie of gecontroleerde verwarming toe te passen, kun je het alcoholgehalte terugbrengen tot onder 0,5%, wat wettelijk als alcoholvrij geldt.

Wat is de beste methode om thuis alcohol te verwijderen uit wijn?

Voor beginners is de sous-vide methode het meest toegankelijk. Voor wie meer controle wil, biedt een vacuümdestillatie-opstelling betere resultaten qua smaakbehoud.

Verlies je veel aroma tijdens het proces?

Dat hangt af van de methode. Hoge temperaturen laten veel vluchtige stoffen ontsnappen. Met lagere temperaturen en vacuümtechniek blijft meer geur en smaak behouden.

Is er een verschil tussen rode, witte en rosé wijn in het proces?

Ja. Rode wijn vraagt extra aandacht voor tannines en schilcontact, witte wijn is gevoeliger voor oxidatie en rosé draait om balans. Elke soort vraagt om een aparte aanpak.

Is het nodig om conserveringsmiddelen toe te voegen?

Niet per se, maar een kleine hoeveelheid sulfiet of sorbinezuur kan helpen om oxidatie of hergisting te voorkomen — vooral als je wijn enkele maanden wilt bewaren.